در سال های اخیر مشخص شده است که تغذیه طولانی با شیشه شیر ، در مدتی بیش از زمان معمولی که کودک از شیشه شیر گرفته می شود و به غذای جامد معرفی می گردد ، می تواند موجب پوسیدگی های زودرس و ناگهانی گردد . ظاهر کلینیکی دندان های با  “پوسیدگی های شیشه شیر”  دریک کودک ۲، ۳یا۴   ساله مشخص بوده و از یک الگوی معین تبعیت می کند. پوسیدگی های زودرس دندان های قدامی فک بالا، اولین مولرهای شیری فک با لاوفک پائین و دندان های نیش فک پائین را گرفتار می نماید .ثنایاهای فک پائین معمولا” تحت تاثیر قرار نمی گیرند . گفتگو با والدین یک عامل مشترک را آشکار می نماید کودک در زمان خواب بعد از ظهر یا در شب با شیشه شیر حاوی شیر یا آشامیدنی محتوی قند دربستر گذاشته می شود کودک بخواب می رود ، وشیریا مایع شیرین شده دراطراف دندان های قدامی فک بالا تجمع می یابد. مایع حاوی کربوهیدرات محیط کشت خوبی برای میکرو ارگانیسم های اسیدوژنیک فراهم می نماید . جریان بزاق درهنگام خواب کاهش می­یابد، و تمیز شدن مایع از حفره دهان کند می باشد.

Gardner ، Norwood ، و Eisenson چهار مورد را گزارش کردند که در آنها الگوی پوسیدگی ها یکسان بود، و درتاریخچه آنها عادت ویژه تغذیه از سینه مادر وجود داشت .این گزارش از این امر حمایت می نماید که لاکتوز شیر انسانی ، همانند شیرگاوی ، می تواند درصورت تجمع روی دندان ها پوسیدگی زا باشد .درهرکودک شیرانسانی تنها منبع تغذیه بود . محققان توصیه می نمایند که نوزاد از بدو تولد باید در هنگام تغذیه دردست نگهداشته شود . کودکی که در هنگام شیر خوردن بخواب می رود باید دهانش شسته و سپس در بستر گذاشته شود . بعلاوه ، والدین باید مسواک زدن دندان های کودک را به محض رویش آنها شروع نمایند و شیر دادن را به محض اینکه کودک بتواند از فنجان بیاشامد- تقریبا در سن ۱۲تا ۱۵ ماهگی قطع نمایند.

Kotlow  نیز در سه مورد پوسیدگی شدید همراه با تغذیه شیر مادر را گزارش نمود. Machen , Dilley

تعداد زیادی کودک،  همراه با پوسیدگی های ناشی از عادت شیر خوردن به مدت طولانی را مشاهده نمودند و نتیجه گرفتند که هیچ ارتباطی بین پوسیدگی های nursing و زمینه فامیلی وجود ندارد تمام موارد تغذیه از سینه مادر یا شیشه شیر به مدت طولانی را نشان دادند. والدین اشاره می کنند که آنها نمی دانستند که چه وقتی باید کودک از شیر گرفته شود و چه زمانی باید بهداشت دهان برقرار گردد .

پوسیدگی های ناشی از تغذیه ازسینه مادر یا شیشه شیر می توانند به وسیله مشورت به موقع والدین با دندان پزشک جلوگیری شوند . به همین علت پیشنهاد می شود که کودکان باید اولین معاینه دندان پزشکی خود را در سن حداقل ۹ ماهگی ، هنگامی که پوسیدگی های nursing احتمالا توسعه نیافته اند دریافت نمایند.

علل ترمیم دندان های شیری پوسیده :

دلایل اصلی ترمیم دندان های شیری پوسیده عبارتند از:

1- از بین بردن بیماری و برگرداندن سلامتی : بیماری دندان های شیری نباید بیش از بیماری دندان های دائمی یا ، در حقیقت ، بیماری هر یک از دیگر اجزاء بدن نادیده گرفته شود.

۲- ارائه ساده ترین شکل درمان به کودک: وقتی پوسیدگی ها به موقع معالجه شوند، کوچکترین ترمیم کفایت می کند ، لکن، اگر اجازه داده شود که پوسیدگی ها پیشرفت کنند، احتمال می رود درمان پچیده تر ( برای مثال پالپوتومی ) یا ناخوش آیندتر  مثل کشیدن گردد.

3- ممانعت از بروز درد در کودک: اگر چه پوسیدگی های درمان نشده همیشه موجب درد نمی شوند ولی وقتی پوسیدگی نزدیک پالپ باشد و  بویژه ، اگر آبسه پالپی یا پری را دیکولار ( Periradicular ) تشکیل شده باشد احتمال درد وجود خواهد داشت .

۴- اجتناب از عفونتی که بدنبال بازشدگی exposure پالپی ناشی از پوسیدگی ایجاد می شود: بازشدگی exposure پالپ موجب نفوذ باکتری های دهان به اتاق پالپ و کانال های ریشه و دسترسی به بافت های پری رادیکولار ( Periradicular ) می گردد.

5- حفظ فضا که جهت رویش دندان های دائمی جانشین لازم است: اگر چه ، نگه داشتن دندان های شیری تا زمان افتادن طبیعت شان ردیف بودن دندان های دائمی را ضمانت نمی کند ولی مطمئنا  حفظ آنها از بسیاری از نا هنجاری ها و نا هماهنگی دندانی فکسی جلوگیری خواهد نمود .

6- برای تامین مضغ راحت و موثر و بدون درد، حتی مضغ غذاهای نرم در صورتی که دندان ها سالم نباشند می تواند مشکل و دردناک باشد. و سبب پوسیدگی شود.

در طی مرحله دندان های شیری ( Primary dentition ) ، ترمیم دندان های پوسیده  و برطرف کردن پوسیدگیهمیشه مطلوب می باشد زیرا دندان های قدامی برای دلایل زیبایی ودندان های خلفی برای مضغ و نگهداشتن فضا بسیار مهم اند.

تفاوتهای مورفولوژیک بین دندان های دائمی و شیری تغییراتی را در روش های ترمیمی دندان های شیری الزامی می نماید. برای مثال تراش حفرهء کوچکتر و باریکتر از آنچه در دندان های دائمی ایجاد می گردد.

این تفاوت ها متعدد می باشند. با این وجود ، مهمترین اختلافات مربوط به روش های ترمیمی برای درمان پوسیدگی  عبارتند از:

1- اندازه و محل اتاق پالپ، پالپ دندان های شیری بزرگتر از دندان های دائمی اند.

۲ – مینای دندان های شیری در مقایسه با مینای دندان های دائمی نسبتا  نازکند.

3- منشورهای مینایی یک سوم ژنژیوالی دندان های شیری ازخط سرویکال در مسیر انسیزالى امتداد می یابند.

۴- ناحیه سرویکال تاج دندان های شیری دارای برجستگی محسوس مینایی بوده و در یک سوم ژنژیوالی جمع شدگی می یابد .

ممنون که تا اینجا با ما همراه بودید. ضمنا اگر سوالی در ارتباط با موضوعات مطرح شده و یا هر موضوعی در این زمینه دارید، بدون خجالت از ما بپرسید. کارشناسان ما همیشه و 24 ساعت شبانه روز در دسترس و خدمت شما هستند. کلینیک دندانپزشکی شبانه روزی رایا

02188203045